Voetbalclub Heerenveen bestond in het seizoen 2020-2021 honderd jaar. Een mijlpaal die gevierd moest worden. En een mijlpaal die een cadeau verdiende. Supportersvereniging FeanFan bedacht hiervoor het project Helden van Heerenveen. Supporters konden hun helden van honderd jaar sc Heerenveen kiezen. Daar is een prachtige lijst uitgekomen van honderd namen van spelers, trainers en bestuurders die in de eerste eeuw van de club van grote waarde zijn geweest. Eén van deze helden is de Braziliaanse goalgetter Afonso Alves.
Afonso Alves Martins Junior komt op 30 januari 1981 ter wereld in het Braziliaanse Belo Horizonte. In zijn geboorteland speelt hij achtereenvolgens voor Venda Nova Futebol Clube, Atlético Mineiro en Valeriodoce Esporte Clube (op huurbasis). Als aanvallende middenvelder van Atlético Mineiro verdient hij een transfer naar Europa, waar Alves neerstrijkt bij de Zweedse clubs Örgryte IS en Malmö FF.
Topschutter bij sc Heerenveen
In de zomer van 2006 vertrekt Alves voor een recordbedrag (4,5 miljoen euro) naar sc Heerenveen. Op 19 augustus van dat jaar maakt de Braziliaan zijn officiële debuut in Friese dienst. Op bezoek bij ADO Den Haag blijft Alves negentig minuten grotendeels onzichtbaar, maar in blessuretijd kroont hij zich wel meteen tot matchwinner door op slinkse wijze de 2-3 binnen te tikken. In zijn eerste thuiswedstrijd maakt hij er meteen twee tegen Willem II (5-0).
Rob Friend begint het seizoen 2006-2007 als aanvalsleider van sc Heerenveen, maar Alves krijgt al snel de voorkeur als aanvalsleider. Het blijkt de juiste beslissing van trainer Gertjan Verbeek. Met 37 doelpunten in veertig officiële wedstrijden groeit de spits uit tot een doelpuntenmachine. Alves maakt hattricks in de Eredivisie-duels met FC Groningen, Vitesse, NAC Breda en Willem II en scoort zelfs viermaal in de laatste speelronde tegen Feyenoord. Vooral de 5-1 tegen de Rotterdammers en de bijbehorende tranen van Pierre van Hooijdonk worden een iconisch moment.
Negenklapper na bewogen periode
Niet alleen Nederland kijkt vol bewondering naar de prestaties van de Speler van het Jaar van sc Heerenveen, maar ook de technische staf van Brazilië. Op 1 juni 2007 maakt de goalgetter zijn debuut in de Seleção tijdens de oefeninterland tegen Engeland (1-1). Alves mag die zomer meteen deelnemen aan de Copa América en zal gaandeweg het jaar in totaal acht A-interlands afwerken, waarin hij één goal maakt. Na zijn vakantie keert de Zuid-Amerikaan echter niet op de afgesproken dag terug in Heerenveen.
Alves gebruikt in de zomer van 2007 meerdere excuses, maar zijn doel is helder: een transfer forceren. AZ brengt die zomer tevergeefs een bod uit. Pas eind september maakt Alves in de uitwedstrijd tegen Feyenoord (2-0 nederlaag) zijn comeback in het shirt van sc Heerenveen. Op bezoek bij het Zweedse Helsingborgs IF kan hij een roemloze Europese uitschakeling niet voorkomen, maar op 7 oktober bewijst de spits aan heel Nederland dat zijn scoringsdrift niet is verdwenen. Alves maakt zeven van de negen doelpunten tegen Heracles Almelo (9-0) en vlak voor tijd gaat hij onder een staande ovatie naar de kant, hoewel trainer Gertjan Verbeek dan al niet meer mag wisselen.
Na zijn zevenklapper scoort Alves eveneens tegen AZ en VVV-Venlo (tweemaal). Het blijkt een kortstondige wederopstanding in Heerenveen-shirt. De spits pakt een domme rode kaart op bezoek bij Vitesse en besluit de laatste wedstrijd voor de winterstop te laten schieten vanwege een zogenaamde blessure, hoewel er binnen de staf dan al geluiden de ronde doen dat Alves al eerder een trip naar Brazilië heeft geboekt. Op bezoek bij Roda JC Kerkrade speelt de goalgetter zijn laatste minuten in Friese dienst.
Voor zo’n achttien miljoen euro zet Alves zijn loopbaan voort bij Middlesbrough. In Engelse dienst komt de spits niet verder dan dertien doelpunten in 49 wedstrijden, waaronder twee doelpunten tegen Manchester United en een hattrick tegen Manchester City. Alves sluit zijn carrière af in Qatar door achtereenvolgens Al-Sadd, Al-Rayyan en Al-Gharafa aan te doen. Even is er nog sprake van een terugkeer in Heerenveen, maar speler en club komen niet tot overeenstemming.
De tekst op het bord luidt:
Noem de naam Afonso Alves (Belo Horizonte, Brazilië, 1981) en iedereen legt de link met Heracles Almelo. Op 7 oktober 2007 verandert alles wat hij aanraakt in goud. Hij scoort maar liefst zeven keer. Drie voor rust, vier na de pauze.
In de twee seizoenen die hij bij sc Heerenveen speelt, maakt hij zichzelf onsterfelijk in het Abe Lenstra stadion. Hij heeft een kiezelharde vrije trap en een neusje voor de goal. Dat valt ook buiten Friesland op. Hij wordt international van Brazilië, waarvoor hij acht keer uitkomt.
Zijn periode in het pompeblêdenshirt wordt afgesloten met een prachtige transfer naar Middlesbrough, maar in het verdere verloop van zijn carrière haalt hij nooit meer het niveau dat hij in Friesland heeft.